www.sailing-dulce.nl

Logboek 2024/4 Herfst, 2 oorlogen

Direct naar

het laatste

verslag

 

De foto hierboven toont de verbouwing van de oorspronkelijke Lingesluis tot jachtensluis. Dus moet hij dateren uit de tweede helft van de jaren 80. De nieuwe sluis werd op 18 mei 1988 officieel geopend door Prinses Margriet. Rechts ervan staat de voorganger van ons huis. Dat pand werd gesloopt en herbouwd in 1991 tot een gebouw met zes appartementen en een winkel op de hoek. De architect was wijlen Hans de Bie. Het pand erachter werd ermee samengevoegd. De gevel kreeg ongeveer dezelfde indeling inclusief de balkons, maar er kwam wel een verdieping bij (en een lift). Het voetgangersbrugje werd ook vernieuwd maar is op deze foto nog niet aanwezig. In de winkel kwam de watersportzaak van Bouman.

 

Dit is het vierde en laatste kwartaal van 2024. Een jaar dat omvliegt ondanks dat we niet konden varen. Het verrotte dek van onze Dulce is inmiddels geheel vervangen door een nieuw en het kunstteak is erop aangebracht. De kapotte wasmachine is vervangen door een nieuwe en alle afsluiters zijn vernieuwd. Bij de bootverzekeraar Unigarant ligt nu de vervolgschadeclaim van de volledig beschimmelde wandbekleding in de drie hutten als gevolg van de jarenlange lekkages, waarbij het vocht achter de bekleding doordrong. De vervanging is een absolute must. Ondertussen kan allles weer worden opgebouwd: het frame met de zonnepanelen, de windgenerator, de leiogen, de ankerlier en het overig dekbeslag, de mast en de wanten. Als de motor, de accu's, de generator en alle apparaten het dan ook weer doen zijn we klaar voor het vaarseizoen 2025.

Gorinchem (24.269)

Anumatie van de passage langs de aarde van de planetoïde 2024PT5. Geel: de maan, (bron: Wikipedia)
Anumatie van de passage langs de aarde van de planetoïde 2024PT5. Geel: de maan, (bron: Wikipedia)

Dinsdag 01-10-2024

Opmerkelijk: vanaf gisteren tot en met 25 november hebben we er een maantje bij. De aarde heeft een 11 meter grote planetoïde ingevangen, die pas op 7 augustus door NASA werd ontdekt. Daar schrik je wel even van, zo'n aardscheerder die niet eerder gezien werd. Hij zal ons echter niet treffen en in 56 dagen tijd een onvolledig rondje om onze planeet maken met een kleinste afstand 567.000 kilometer. De echte maan staat met 380.000 kilometer dichterbij. Het kortstondige maantje kreeg de naam 2024 PT5. Hij maakt een hoefijzervormige baan rond de aarde en omdat hij relatief langzaam beweegt kan hij een tijdje in de greep van onze planeet blijven. Astronomen konden zijn baantraject terug berekenen en daaruit bleek dat hij afkomstig is van de zogenaame Arjuna-planetoïden, een groep die op zo'n 150 miljoen kilometer afstand de baan van de aarde volgt. Het rotsblok zou al eerder bij de aarde zijn geweest en zal in november 2055 nog een keer bij ons langskomen.

 

Het is zover. Het Israëlische leger begon vannacht het verwachte grondoffensief in Libanon. Het zou gaan om 'beperkte en gerichte' acties tegen Hezbollah-doelen in het zuiden van Libanon, zegt het leger in een verklaring. De IDF zegt dat de doelen in dorpen dicht bij de grens liggen. De inval heet Northern Arrows. Getuigen melden aan persbureau Reuters dat het grensplaatsje Aita al-Shaab zwaar onder vuur kwam te liggen en dat er drones en helikopters vliegen. In het nabijgelegen Rmeish waren ook de lichtsporen van aanvallen te zien. Israël vecht nu op twee fronten, maar Hezbollah is zo goed als onthoofd en het bewind in Teheran lijkt zich gedeisd te houden. Voor de operatie in Libanon is meer publieke steun in Israël dan bij Gaza: er zijn geen gijzelaars die risico lopen en er is kans op de terugkeer van 70.000 bewoners naar hun huizen in het noorden. Ook bondgenoot VS lijkt dit grondoffensief te steunen: 'Israël mag zichzelf verdedigen'. Ondertussen vielen er al duizend burgerdoden en zijn er 1 miljoen mensen gevlucht uit het zuiden van Libanon. Dat is éénvijfde van de bevolking van dat ongelukkige land. Het wordt een menselijke tragedie. En de corrupte houwdegen Netanyahu? Hamas is niet verslagen, de gijzelaars zijn niet vrij, hij speelt met vuur en het noorden is nog steeds niet veilig. maar toch staat hij door het offensief weer bovenaan in de peilingen.

 

Terwijl Isaac en Joyce desintegreren heeft depressie nummer 12 op NB15 in de Atlantische Oceaan zich tot tropische storm ontwikkeld. Hij kreeg de naam Kirk en trekt noordwestelijk verder. Midden op de oceaan zal hij een zware orkaan worden. Ten zuiden van de Kaapverden is een nieuwe storing ontstaan met 80 procent kans op cyclonale organisatie.

 

Het is een bewolkte dag met minder regen dan gisteren. Wel winderig, temperatuur 13,7 graden. Sportschool en boodschappen samen. Inrichten van het nieuwe kwartaal op het weblog. Geen nieuws over de vervolgschadeclaim. Naar het begin van dit kwartaal

Gorinchem (24.270)

(bron: Daily Mail, april 2024)
(bron: Daily Mail, april 2024)

Woensdag 02-10-2024

Curieuze coïncidenties treden altijd op in het leven. Niet zelden een bron voor verwarring die onbedoeld gevaarlijk kan zijn. Gistermiddag meende ik dat het zo leek dat Iran geen oorlog wil en slechts enige uren later bestookte het land Israël met twee aanvalsgolven van een kleine tweehonderd ballistische raketten. De ayatollahs lezen mijn blog niet. Toch escalatie en kans op een grote oorlog? Hoe gaat Jeruzalem reageren? De hele avond bracht de NOS extra journaals.

     Met het Arrow-luchtverdedigingssysteem (effectief tegen boven de atmosfeer naderende ballistische raketten, dus niet met Iron Dome) wist IDF met steun van de VS de raketten uit de lucht te schieten op een tiental na, die weinig schade aanrichtten en - ironie - een Palestijn doodden in Jericho. In de Negevwoestijn sloegen raketten in bij een vliegbasis en ook bij een andere vliegbasis niet ver van Tel Aviv, Tel Nof. Daar zouden kernkoppen opgeslagen liggen. Het leek alsof Teheran al binnen één dag reageerde op het Iraëlisch grondoffensief, maar zó snel zou het dat niet eens kunnen. Voor een dergelijke aanval is heel wat meer voorbereiding nodig. En toen? Toeval. Het ayatollahregime had toevallig deze dag uitgekozen om met een rakkettenregen te reageren op de vorige fase in het conflict: het doden door Israël van Hamas-leider Haniye en Hezbollah-leider Nasrallah. Alle pratende hoofden op televisie dachten dat Iran met de raketaanval reageerde op het grondoffensief van IDF in Libanon, tot bleek hoe het zat uit een nuchtere analyse van Rob de Wijk in de talkshow van Bar Laat.

     Het gevaar van escalatie is natuurlijk niet geweken (maar ze moeten wel de goede volgorde aanhouden). Netanyahu dreigt vanmorgen wraak te zullen nemen: 'Iran heeft een grote fout gemaakt en zal ervoor boeten.' De Israëlische premier trekt zijn eigen plan en de Amerikanen hobbelen erachteraan, schrijft Bas Blokker in de NRC. 'Israël maakt in Libanon optimaal gebruik van de Amerikaanse onmacht'. Wel stuurt Washington enkele duizenden extra militairen en gevechtsvliegtuigen naar de regio, waar het al een aanzienlijke presentie heeft: zo’n 40.000 militairen in landen als Irak, Syrië en op het vliegdekschip USS Abraham Lincoln in de Golf van Oman. Een ander vliegdekschip stoomt nog op naar het Midden-Oosten. Alles in ogenschouw nemend denk ik nog steeds dat Iran weinig tot niks te winnen heeft in een all-out oorlog met Israël. Dat wil niet zeggen dat de zaak niet uit de hand kan lopen.

 

Het dodental door orkaan Helene in de VS liep op tot zeker 167. Nog veel meer mensen worden vermist. De kans is groot dat de meesten geen contact kunnen opnemen met familie, omdat in veel regio's de stroom is uitgevallen en zendmasten het hebben begeven. Nog altijd zitten miljoenen huishoudens zonder stroom. Midden op de oceaan op 17 graden NB zal Kirk morgen door groeien tot zware orkaan. De depressie op 12 graden NB even ten zuiden van de Kaapverden heeft nu 90 procent kans op cyclonale ontwikkeling.

 

Technici van NASA hebben op afstand de plasmasensor van Voyager 2 uitgezet, nu de voorraad plutonium verder afneemt en de stroomvoorziening van de 47 jaar oude ruimtesonde geleidelijk terugloopt. De sonde heeft sinds 2018 de heliosfeer verlaten en er zijn nog maar heel weinig electrisch geladen deeltjes om te registreren. Bij Voyager 1 werd de plasmasensor al in 2007 uitgezet. Voyager 2 is inmiddels 20,5 miljard kilometer van de aarde verwijderd. Er resteert nog genoeg vermogen om dit verre gebied buiten het zonnestelsel tot zeker 2030 te blijven verkennen.

 

Vandaag blijft het de hele dag bewolkt maar droog en slechts 12,5 graden. We weerstaan nog even de verleiding om de CV aan te doen. Ik maak en verzend de agenda voor de VVE-vergadering van komende maandag en breng een nieuwe stapel routeboekjes van de Poëzieroute voor de verkoop (5 euro) naar de VVV/Mooi Gorinchem. Geen nieuws van de bootverzekering. Een tweede bootstoffeerder zou bellen maar niks hoor. Naar het begin van dit kwartaal

Gorinchem (24.271)

Gorinchem (24.271)

Donderdag 03-10-2024

Ik blijf me verbazen over de hardnekkig hoog blijvende gemiddelde wereldtemperatuur in de lagere atmosfeer. Al vijftien maanden blijft die raar hoog. In augustus was het +0,88 graden. Deze maand staat de update op +0,96 graden boven het gemiddelde van de periode 1991 - 2020. Nog steeds bijna een graad! Het is alsof er in het eerste halfjaar van 2023 een klimatologische sprong werd gemaakt die blijvend lijkt. Dat was bij de aanvang van de laatste El Niño, die nu alweer voorbij is. We zullen zien. De wereldwijde lineaire opwarmingstrend sinds 1979 staat nu op +0,16 graden per tienjaarsperiode, te onderscheiden in +0.14 boven de oceanen en +0,21 boven de continenten.

     In Nederland was september kletsnat, warm en zonnig. De maand had 106 mm tegen 78 normaal, het aantal zonne-uren was 182 uur tegen 164 normaal en de gemiddelde temperatuur bedroeg 15,8 graden tegen 14,7 normaal (1991 - 2020). Ook hier een plus van rond de één graad.

 

Kirk trekt inmiddels als zware orkaan in het midden van de Atlantische oceaan naar het noorden. Het is de eerste keer dat een orkaan zo laat in het jaar zóver naar het oosten - ~44°WL - die kracht bereikt. De depressie bij de Kaapverden is inmiddels op 10 graden NB een tropische storm geworden met de naam Leslie. Men verwacht dat hij in een paar dagen een orkaan zal worden die naar het noordwesten trekt. Het dodental van de zware orkaan Helene blijft verder oplopen. Het was gisteren 191 en nog steeds worden veel mensen vermist.

 

Ook dit is oorlog. Cyberoorlog. Door een hack zijn de 'werkgerelateerde contactgegevens' van bijna alle 65.000 politiemedewerkers ontvreemd, maar ook die van officieren van justitie, rechters, reclasseringsmedewerkers en advocaten. Het gaat daarbij om namen, e-mailadressen en telefoonnummers. De hackers konden via een gehackt account bij de politie de interne contactenlijst van Microsoft Outlook inzien. Ook zijn privégegevens gestolen en zelfs informatie betreffende een onbekend aantal undercover-agenten. Niet door criminelen maar 'door een statelijke actor'. Men fluistert dat het om Rusland gaat. Waarom moet dat zo geheimzinnig? Het is beter dat iedereen weet tot welke acties Poetin in staat is. Velen binnen en buiten ons veiligheidsapparaat zijn geschokt. We blijken uiterst kwestbaar voor cyberaanvallen! Met al die gegevens kan een vijand zich toegang verschaffen tot de besturing van veel cruciale systemen, van kerncentrales tot verkeerslichten en bruggen, die ze kunnen saboteren om ontwrichting te veroorzaken.

 

Na een koude nacht hebben we een zonnige herfstdag. Een lage zon gaat lang schuil achter de grote esdoorn. Het wordt bijna 14 graden. Op de ramen zitten toch weer vochtwazen aan de binnenkant; het kitten van de vensternaden heeft dat dus niet opgelost. Peinzen. Sportschool, boodschappen nog niet nodig. Naar het begin van dit kwartaal

Gorinchem (24.272)

De proefopstelling waarbij fotonen terug reizen in de tijd (bron: geciteerd artikel)
De proefopstelling waarbij fotonen terug reizen in de tijd (bron: geciteerd artikel)

Vrijdag 04-10-2024

Teruggaan in de tijd en je grootvader doden zodat je niet meer geboren kunt worden, het is een van de geliefde paradoxen van tijdreizen. Theoretisch natuurkundigen stelden altijd nadrukkelijk dat naar het verleden reizen onmogelijk is. 'Tijd  is wat gemeten wordt door een klok', zei Einstein. Direct gemeten, dus. Maar nu lijkt een groep fysici van de Universiteit van Toronto het voor elkaar te hebben gekregen om een lichtdeeltje - een lichtquantum ofwel een foton - in een wolk ultrakoude atomen te schieten vóórdat het eruit komt. Dat deden ze niet eenmaal, maar een heleboel keren, soms wel vijtien uur lang. Daar wil je meer van weten. New Scientist had er een stukje over.

     Hierboven zie je de proefopstelling. Ze hebben er twee jaar lang aan gewerkt en nu lukt het ze steeds weer opnieuw: ze gebruiken twee laserstralen - signal en probe in plaatje (a) - die ze door een wolk van tienduizenden rubidiumatomen schieten, die afgekoeld werden tot een temperatuur van bijna het absolute nulpunt. Beide stralen sturen ze door de atoomwolk naar een fotondetector. De probe-straal gaat een reactie aan met een atoom rubidium en wordt daardoor afgeremd, de signal-straat doet dat niet. Hij is bedoeld om de quantumveranderingen te meten die optreden als het probe-foton door het atoom geabsorbeerd wordt. Die meting is indirect en dat is belangrijk, want bij een directe meting (zie Eistein) zou het signal-foton de quantumreactie verstoren. In plaatje (b) zie je dat het probe-foton teruggaat in de tijd en eerder gemeten wordt dan het tijdstip dat ze beiden werden afgeschoten. De vinkjes in plaatje (c) tonen het aantal keren dat het lukte. Verbazend! De signal-laserstraal registreert indirect een quantumverandering in de wolk atomen en hoelang die duurt. Bij de juiste frequentie van het licht en sommige quantumtoestanden was die tijdsduur negatief. Negatieve tijd is verleden tijd.

     De verklaring begint met de onzekerheidsrelatie van Heisenberg uit 1927: je kunt van een quantumdeeltje zoals een foton niet én de plaats én het momentum allebei tegelijk vaststellen. Dat feit levert de fameuze quantumvaagheid op: het deeltje kan zich met uiteenlopende waarschijnlijkheden overal in de rubidiumwolk bevinden en zelfs er buiten. Dan kan het foton geen of zelfs een negatieve tijdsduur doorbrengen in de wolk.

     Ik zeg niet dat ik het begrijp. Als het foton niet in de wolk is, kan dan toch gemeten worden dat het interacteert met een rubidiumatoom? Wie weet, misschien is dat in de vaagheid van quantumomstandigheden juist wél zo. Natuurlijk geldt Heisenbergs onzekerheid tevens voor de tijd. Maar ook voor de richting van de tijd? Ik zou denken van wel. De quantumfysica heeft immers een probabilistisch karakter waarbij de kans op negatieve tijdsduren, lang genoeg voor uitgestrekte tijdreizen, zó extreem onwaarschijnlijk is dat je net zo goed kunt zeggen dat het niet mogelijk is.

 

Noodweer trof vannacht Bosnië/Herzegowina. Overstromingen en aardverschuivingen kostten aan 14 mensen het leven. Ook de buurlanden Kroatië, Servië en Montenegro werden getroffen. Het aantal dodelijke slachtoffers van orkaan Helene in de VS steeg tot 204, waarmee het na orkaan Katherine in 2005 de dodelijkste orkaan was op het vasteland van de VS. De zware orkaan Kirk (categorie 4) zit nu op 23 graden NB en trekt midden in de oceaan naar het noorden. Hoe noordelijker hij komt, hoe kouder het oceaanwater is en hoe meer hij afnemen zal. Dan buigt hij naar het noordoosten om volgende week woensdag als storm West-Europa te gaan treffen. Tropische storm Leslie heeft zich wat versterkt en zal medio zondag een orkaan worden.

 

Vannacht nachtvorst maar hedenochtend geen vochtwazen op de ramen. Zoals gezegd begrijp je niet alles. Het is de tweede zonnige herfstdag en wordt bijna 15 graden. Bruckner 8 weer op de cd-speler. Straks komen Kees & Bibi een glas drinken. Naar het begin van dit kwartaal

Gorinchem (24.273)

De 14 gemeenten met uitstootvrije binnensteden per januari 2025. Gorcum zit er niet bij (bron: NOS)
De 14 gemeenten met uitstootvrije binnensteden per januari 2025. Gorcum zit er niet bij (bron: NOS)

Zaterdag 05-10-2024

Het nieuwe kabinet blundert en stuntelt verder. In het regeerprogramma stond dat de zero-emissiezônes in binnensteden moeten worden uitgesteld. Vanaf januari 2025 mogen er in 14 gemeentes geen bestelbusjes en vrachtwagens meer op vervuilende fossiele brandstof rijden. Dat zou ook voor de Gorcumse binnenstad een zegen zijn, want de vervuiling met fijnstof is hier toch al heel hoog, mede door de A15 en de A27 en de vrachtschepen op de Merwede. Voor fijnstof en stikstof zitten we al jaren in de hoogste categorieën van vervuilde lucht, 11 - 15 μg PM2,5/m3 fijnstof en ≥30 μg/m3 NO2. Maar in Gorcum zullen we wel de laatste zijn. De veertien gemeenten hadden hun besluit al jaren geleden aangekondigd en veel ondernemers gingen inmiddels over op electrische busjes, maar nu wil domrechts er iets tegen doen. Gelukkig blijkt dat niet te kunnen: de rijksoverheid gaat er niet over. PVV-staatssecretaris Jansen van Openbaar Vervoer en Milieu trekt zijn bezwaren nu in en 'het kabinet legt zich neer bij uitstootvrije binnensteden'.' Toch een vreemde formulering wanneer er eens een probleem wordt opgelost! Via de VNG hadden de 14 gemeenten tevens een gemeenschappelijke regeling voor ontheffingen en uitzonderingen afgesproken, dus niets belet de invoering over drie maanden.

     Laten we het maar niet over PVV-asielminister Faber hebben. Zij had bedacht om bij asielzoekerscentra borden te plaatsen met de tekst ‘hier wordt gewerkt aan uw terugkeer’. Dat had ze in Denemarken gezien (wat later niet bleek te kloppen). Vice-premier Mona Keijzer van de BBB vond het wel een goed idee maar haar partijleider Van der Plas niet; die sprak van 'pesterij'. Faber is er trots op; 'Ik heb dit bedacht, ik bèn beleid’, zei ze gisteravond op televisie. Toch zullen we er niets meer over horen. Tot dusver werden er helemaal nog geen beleidsvoorstellen van haar in de ministerraad behandeld, zelfs niet over het hete hangijzer van de noodwetgeving inzake asiel.

 

Het anders zo vochtige regenwoud en de lokale bevolking van het Amazonegebied zuchten onder zeer ernstige droogte. De waterstand van de Rio Negro, een van de belangrijkste zijrivieren van de Amazone-rivier, is tot het laagste niveau gezakt sinds het begin van de metingen in 1902. In de Braziliaanse stad Manaus aan de Rio Negro zijn de havens compleet opgedroogd. Het waterpeil is zo laag door de aanhoudende droogte en de talrijke bosbranden in de Amazoneregio. Zeker 59 procent van de Brazilianen heeft er last van. In het tropisch regenwoud is droogte per definitie een zeldzaam fenomeen. Maar de omvang ervan in de afgelopen jaren is ongekend en houdt lang aan. Deskundigen wijzen erop dat klimaatverandering de droogteseizoenen veroorzaakt.

 

Vanochtend bij het opstaan is het nog maar 19 graden in huis, Dat is kil, dus de CV gaat aan. Kort, om de kou uit het huis te verdrijven, daarna neemt de zon het over. Het wordt de derde zonnige herfstdag op rij met als hoogste temperatuur 14,7 graden. Naar het begin van dit kwartaal

Gorinchem (24.274)

Gorinchem (24.274)

Zondag 06-10-2024

Orkaan Kirk trekt verder op 36 graden NB naar het noordoosten, zal boven het koudere water afzwakken tot een storm, ten noorden langs de Azoren migreren en de Golf van Biscaje en het noorden van Frankrijk naar België trekken en als een diepe depressie over ons land. Dat is aanstaande woensdag. Orkaan Leslie beweegt midden op de oceaan op 14 graden NB naar het noordwesten en zal de komende dagen verpieteren. In de Golf van Mexico is in korte tijd een nieuwe, krachtige orkaan ontstaan, Milton, die boven het recordwarme water snel uitgroeit tot een zware orkaan voor hij het westen van Florida zal treffen. Dat is ook op woensdag.

 

Vandaag opnieuw veel zon, de vierde dag op rij, maar met ochtendrood en geleidelijk meer bewolking. Het wordt 12,7 graden. We drinken heel gezellig thee bij buren Emmy en haar dochter Nina, gevolgd door enige glazen wijn. Vanavond of vannacht krijgen we buien. Naar het begin van dit kwartaal

Gorinchem (24.275)

Gorinchem (24.275)

Maandag 07-10-2024

We kunnen nu wel spreken van een actief orkaanseizoen op de Atlantische Oceaan. Allereerst is Kirk op weg naar West-Europa. Hij zit op 43 graden NB en krimpt vandaag in tot een post-tropische storm. De prognose van zijn baan verschuift wat meer zuidelijk. Daardoor lijkt de resterende depressie in de nacht van woensdag op donderdag zuidelijk langs ons land te gaan schampen. Je ziet hem nu ook hierboven, links op de Metoffice WX-weerkaart van vandaag. 'Het kan gaan spoken', zegt Maurits Middendorp bij RTL-Nieuws. Een bak regen en veel wind terwijl de bomen nog in blad staan. Orkaan Leslie versterkt zich een beetje terwijl hij midden op de oceaan naar het noordwesten trekt en lijkt op hogere breedten snel te gaan verpieteren. Maar dat is bepaald niet het geval met Orkaan Milton in de Golf van Mexico. Ook zijn baan verandert nog en hij is nu een categorie 3 orkaan, maar hij lijkt als een gevaarlijke zware orkaan langs de noordkust van het grote schiereiland Yucatan te gaan schampen om vervolgens als categorie 5 midden in de westkust van Florida in te slaan. De noordelijke regio van die staat en de aangrenzende staten kampen nog met de verwoestingen door de zware Orkaan Helene een week geleden. Klimatoloog Michael Mann - beroemd van de hockeystickcurve uit 1998 - stelt in het jongste nummer van Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) voor om een 6e categorie voor de allerzwaarste orkanen in te voeren, omdat ze steeds verwoestender worden. 'A new class of monsterstorms'. Dat orkanen steeds zwaarder kunnen worden boven het sterk opwarmende water van de oceaan staat nu wel vast. Ook komen ze alsmaar noordelijker.

 

De lange periode van extreme droogte in Brazilië, waarover ik deze week al schreef, plus twee zware orkanen in Vietnam drijven de wereldprijzen voor koffiebonen op. Beide landen zijn samen verantwoordelijk voor meer dan de helft van de mondiale koffieproductie. Door klimaatverandering is steeds minder landbouwgrond geschikt om koffieplanten op te laten groeien, schrijft De Volksrant. Bovendien zorgen extreme weersomstandigheden vaker voor misoogsten.

     Voortdurend lees je over extreme regenval en de talrijke en kostbare overstromingen die er het gevolg van zijn, maar gek genoeg lijdt de wereld nog meer onder droogtes. Een nieuw WMO/VN-rapport meldt dat er wereldwijd nog nooit zo weinig water in de rivieren stroomde. In de laatste 33 jaar stond het niveau van de rivieren over de hele wereld niet eerder zo laag als vorig jaar. Vooral rivieren in Noord-Amerika en Latijns-Amerika, waaronder de Mississippi en de Amazone, hadden te maken met extreem lage waterstanden. Ook in grote Aziatische rivieren, zoals de Ganges en de Mekong, stroomde in 2023 veel minder water dan normaal. De secretaris-generaal van de WMO, Celeste Saulo, zegt dat de afname van water in rivieren 'een van de belangrijkste indicatoren van de huidige klimaatcrisis' is. Het zal ook in 2024 het geval zijn. Eergisteren schreef ik al dat de Amazone-rivier op het laagste niveau staat in meer dan honderd jaar als gevolg van aanhoudende droogte. Bij ons in Europa is het niet geval; daar stromen de rivieren in deze jaren eerder over door de steeds sneller smeltende gletsjers. Over enige decennia zijn die verdwenen en dan krijgen we ook te maken met steeds minder water in de rivieren.

 

Na de zonnige maar koude dagen is het vandaag heel wat warmer. Het wordt bijna 20 graden. Na de sportschool inventariseer ik mijn vergeefse pogingen om een tweede offerte te krijgen voor de reparatie van de beschimmelde wandbekleding op de Dulce. Vier bedrijven zouden contact opnemen maar dat doen ze niet. Een vijfde heeft geen personeel voor de klus en de laatste is gestopt. Op de werf kwam nog geen expert van Vijzelaar Expertise kijken. Met veel moeite krijg ik vanmiddag de oorspronkelijke expert Tim D. aan de lijn. Hij gaat de vervolgschademelding met zijn collega's bespreken en zal daarna terugbellen. Vandaag komt ook de man van het CV-onderhoud onze 14-jaar oude installatie inspecteren, onderhouden en een CO-meting doen. Voor een jaar weer in orde. Anna gaat 's middags op de thee bij haar schoolvriendin. Vanavond VVE-vergadering. Naar het begin van dit kwartaal

Gorinchem (24.276)

De lange staart van komeet Tsuchinshan-ATLAS (Image Credit & Copyright: Jose Santivañez Mueras)
De lange staart van komeet Tsuchinshan-ATLAS (Image Credit & Copyright: Jose Santivañez Mueras)

Dinsdag 08-10-2024

Een meteoor die je aan de hemel kunt zien, dat komt niet vaak voor. Kometen zijn eigenlijk een soort van vuile ijsbollen. Ze bestaan uit gekristalliseerd ijs, gruis en stof. Als een komeet in de buurt van de zon komt, begint er een proces van verdamping van het ijs en dat veroorzaakt de vaak spectaculaire staart. Die bestaat uit verdampende ijsdeeltjes en hij wijst naar de zon. De staart komt dus niet achter de komeet aan. De komeet, die van 11 tot 15 oktober aan de vroege avondhemel te zien kan, zijn heet Tsuchinshan-ATLAS. Je kunt hem met het blote oog heel laag aan de westelijke horizon zien, niet ver van de planeet Venus. De zon gaat op 11 oktober rond 18:53 uur onder en het beste kijkmoment is ongeveer drie kwartier er na, aldus Weeronline. De dagen daarna zal de komeet elke avond steeds langer en hoger aan de hemel te zien zijn, maar tegelijkertijd ook bij de zon vandaan draaien en dus allengs minder helder worden. De verwachting is dat de komeet rond 15 oktober niet meer zichtbaar zal zijn.

     De komeet is afkomstig uit de Oortwolk en werd op 9 januari 2023 ontdekt. Sinds eind vorige maand was hij elders al zichtbaar en zo werd de fraaie foto hierboven gemaakt boven op een berg in Peru (vandaar dat de horizon zo laag is) in de vroege dageraad. Je ziet dat de komeet een erg lange staart heeft. Vlak erboven kun je ook linksonder het midden een tweede, smalle en blauwe staart zien; dat is de ionen- of plasmastaart. Die wordt gevormd door de zonnewind die op de komeet beukt en daarbij geïoniseerde gassen van de komeet afscheurt.

 

De zware orkaan Milton trok inmiddels bovenlangs het schiereiland Yucatan zonder veel schade aan te richten en komt waarschijnlijk morgen aan land in Tampa Bay aan de westkust van Florida. Milton is afgezwakt tot categorie 4 orkaan. Het gebied waar de orkaan overheen trekt is zich nog aan het herstellen van orkaan Helene die daar kortgeleden langs trok en 225 dodelijke slachtoffers maakte. Er is grote angst voor een hoge stormvloed, geschat op wel 4,5 meter hoogte. Helemaal omdat de kust bij Tampa zeer ondiep is: een recept voor torenhoge golven. Gek genoeg duikt er opeens ook een tropische depressie op aan de oostzijde van Florida met momenteel gelukkig maar 20 procent kans op cycloonwording.

     Bij ons wachten we op de restanten van de zware orkaan Kirk, die afgezwakt in onze richting trekken en mogelijk ook het zuidelijke puntje van Limburg kunnen treffen met veel regen en wind. De precieze route van de storm is nog onzeker. In verschillende weermodellen tekent zich nog geen duidelijk beeld af. De storm lijkt vooral over het noorden van Spanje en Frankrijk naar België en Luxemburg te gaan en vervolgens door naar Duitsland. Het gebeurt niet vaak dat een orkaan die is ontstaan in de buurt van het Caribisch gebied Europa bereikt, zegt het KNMI. Door klimaatverandering kunnen er makkelijker 'afzwaaiers' ontstaan die onze kant op trekken, in plaats van richting de VS. 'Waar komen al die orkanen vandaan?, vraagt ook Maarten Keulemans zich af in De Volkskrant. Het is hetzelfde verhaal: opwarming van de aarde, dus opwarming van de oceanen en met die extra energie kunnen orkanen zich langer in leven houden en noordelijker komen dan voorheen (en op het zuidelijke halfrond zuidelijker).

 

Cyberoorlog. Een groep pro-Russische hackers met de naam 'NoName057' legt vandaag met de DDos-aanval de websites van de havens in België plat. Gisteren viel de groep ook websites van Belgische provincies aan. Volgens het Belgische Centrum voor Cybersecurity zijn de meeste websites alweer in de lucht. De aanval stelt niet veel voor, de havens bleven actief want ze werken met een ander systeem. De groep werd in maart 2022 actief, vlak na Poetins' inval in Oekraïne en heeft vorig jaar ook al eens de websites van Nederlandse havens platgelegd.

 

Bij ons blijft  het droog en bewolkt, maar gaande de dag komen er wat meer zonnig periodes. Het wordt 19 graden. Ik doe klusjes voor de VVE en de Poëzieroute. Anna doet boodschappen in de binnenstad. Daar ontmoet ze altijd mensen van vroeger - zonder uitzondering ouder geworden - en ze komt met hun verhalen terug. Naar het begin van dit kwartaal

Gorinchem (24.277)

Gorinchem (24.277)

Woensdag 09-10-2024

In het nieuwe State of the Climate 2024 rapport waarschuwen 15.000 wetenschappers (opnieuw) dat onze wereld 'voor een kritieke en onvoorspelbare nieuwe fase in de klimaatcrisis' staat. Ze zijn afkomstig uit meer dan 150 landen. Ach, er wordt al decennialang door de wetenschap voor gewaarschuwd zonder dat het veel gevolgen had. De wereld blijft steeds meer broeikasgassen in de atmosfeer lozen, de 1,5 graden opwarming van de Parijse Akkoorden van 2015 is niet meer haalbaar, 2024 is het jaar dat we voor het eerst die grens overschrijden en als we zo doorgaan stevenen we af op een onontkoombare klimaatramp en zal het in AD 2100 een rampzalige 3 graden boven pre-industrieel niveau worden. En verder stijgen. Maarten Keulemans vat het overzichtelijk samen in De Volkskrant van gisteren.

     We doen er eigenlijk niks aan, het volk brengt politici aan de macht die de realiteit van klimaatopwarming ontkennen. En dus na ons de zondvloed (letterlijk). Volgende maand is de jaarlijkse COP-wereldklimaattop in Azerbeidzjan; de vorige was in Dubai, allebei olielanden die vooral baat hebben bij meer productie.

 

Het orkaanseizoen. De zware orkaan Milton steekt over naar de westkust van Florida en heeft zich boven het recordwarme zeewater weer versterkt van categorie 3 tot 5. De zwaarste categorie. Miljoenen mensen proberen op tijd weg te komen. 'Wie ervoor kiest om hier te blijven, zal doodgaan', zegt de burgemeester van de dichtbevolkte stad Tampa waar de monsterorkaan vandaag zal inslaan met hoge stormvloeden, extreem harde wind (260 km/uur) en profuse wolkbreuken. President Biden heeft zijn bezoek aan Duitsland afgezegd en ook de NATO-top in Ramstein. Het lot van Europa hangt af van het weer in Amerika. In Ramstein zou Zelensky zijn vredesplan presenteren. Dat gaat nu niet door.

     De ex-orkaan Kirk bracht slecht weer en overlast in Noord-Spanje en bevindt zich nu boven de Golf van Biscaje. De storm zal ons land niet treffen en juist onder Limburg langs trekken. Orkaan Leslie weet zich nog te handhaven. Boven het midden van de Atlantische Oceaan zal hij naar het noordoosten afslaan en afzwakken. De storing die gisteren ten oosten van Florida ontstond trekt weg van het vasteland en heeft nu nog steeds niet meer dan 40 procent kans op cyclonale ontwikkeling. Voor de kust van Guinee-Bissau aan de kust van West-Afrika is een depressie opgedoken met 10 procent kans op cycloonvorming.

 

Tegen enen vannacht zag ik met opperste verbazing hoe de premier Schoof vasthield aan de asielnoodwet, die in staatsrechtelijk opzicht niet 'dragend' te motiveren is. Wilders en zijn coalitiegenoten blijven op een muur afstormen. Een meerderheid in de Eerste Kamer nam er een motie tegen aan die de premier ontraden had en die de asielnoodwet 'onwenselijk' noemde. Vandaag zegt minister Faber dat ze de uitspraak van de Senaat 'zal meenemen naar de ministerraad', maar ook: 'Ik heb het hoofdlijnenakkoord en het regeerprogramma. En dat ga ik gewoon uitvoeren'. Ze wil nu toch de spreidingswet - het enige stuurinstrument dat ze heeft - 'zo snel mogelijk' intrekken. Bizar. De noodwet en de verdere opvang van asielzoekers zal mislukken, maar de PVV gaat er op drieste, domrechtse wijze mee door. Politiek voor de bühne.

 

Het is een overwegend droge en bewolkte dag. Ik breng ons autootje naar de grage voor de APK en een beurt. Het wordt 's middags 16 graden met lichte regen. Anna gaat naar Tessa en als ik 's middags de auto weer ophaal pik ik meteen Anna weer op. Naar het begin van dit kwartaal

Gorinchem (24.278)

Dulce in de loods van Rexwinkel. Het frame met de zonnepanelen staat weer op zijn plaats.
Dulce in de loods van Rexwinkel. Het frame met de zonnepanelen staat weer op zijn plaats.

Donderdag 10-10-2024

Vandaag hangen er buien en regenbogen aan de hemel. Ik rijd om half negen richting Numansdorp en neem bij Papendrecht gauw de N3 en de toltunnel van 's Gravendeel omdat er files staan op de A16 en de A15 bij Rotterdam. Slecht weer, veel drukte op de weg. Precies om half tien ben ik bij de werf waar de expert in bootschades ook juist gearriveerd is. Niet Tim D. maar een collega van een ander bureau, dat hij inschakelde. Hans K. van Kersten Experts blijkt zeer zorgvuldig te zijn en ruim de tijd neemt om de beschimmelde wandbekleding te onderzoeken. Hij analyseert met hulp van Benno en Wolter-Jan uitvoerig de oorzaak van de lekkages, die hij voor een deel toeschrijft aan de niet-degelijke kitlaag tussen romp en dek (onder de voetrail) en voor het andere deel aan het ondeskundig aangelegde oude teakdek. Het nieuwe dek vindt hij zeer kundig aangelegd. 'Dat dek lekt nooit meer'. Van de loshangende wandbekleding en de zwarte schimmel in de drie hutten maakt hij wel 40 foto's. Hier een eigen foto van de bakboordwand van de achterhut. Hij bekijkt ook de door vocht zacht geworden lat achter de rij kajuitkastjes aan stuurboord (foto hier). Volgens hem zou Rexwinkel daar iets slims voor kunnen verzinnen. Het ruikt nogal onaangenaam aan boord. Wat wil je? De lucht van schimmel is schadelijk voor de luchtwegen. Vooral de zwarte schimmel (Stachybotrys chartarum) in het schip vormt een gevaar omdat die een hoge concentratie mycotoxine kan verspreiden. Zo, dat weten we ook weer. De enkele stukken wandbekleding die nog voldoende vastzitten maar door vocht en schimmel goor zijn geworden kunnen we het beste schoonmaken met HG Schimmelreiniger.

     De bedoeling van de expert is om zijn rapportage en alle foto's niet alleen aan Tim D. van Vijzelaar Expertise te sturen, maar ook voor het opstellen van een offerte aan Schröder Jachtbouw in Heijningen en aan bootstoffeerder Brouwer in 's Heer Hendrikskinderen bij Goes te sturen, die hij vertrouwt. (Daar had ik ook een bericht achtergelaten, maar ze namen geen contact op). De offerte van de stoffeerder uit Amsterdam vindt hij niet degelijk en veel te hoog. Het maken van een adequate offerte kost geld, maar die onkosten zal hij toevoegen aan de schadeclaim. Na anderhalf uur zijn we klaar. Ik heb een goed gevoel bij de zorvuldigheid van deze man en ben benieuwd naar zijn advies. Ik kijk nog even wat rond. De instrumenten in de navigatiehoek zijn weer ingebouwd (benieuwd of ze het straks weer doen), de windgenerator ligt nog op de vide maar de nieuwe wieken zitten er al op. De terugreis is snel, de files zijn weg. Thuis ligt een briefje van Anna op de keukentafel: ze is koffiedrinken bij Nikita en haar dochters.

 

Zoals gevreesd trok de zware Orkaan Milton een spoor van verwoesting door de Amerikaanse staat Florida. Er vielen meerdere doden door ongeveer 125 tornado's, die de orkaan boven het vasteland opwekte. In tal van gemeenschappen zijn de hulpdiensten volop bezig met de overlast door de harde wind, stormvloed en de aanhoudende regenval. Bijna drie miljoen huishoudens en bedrijven zitten nog zonder stroom.

 

De rest van de dag is droog en winderig. De barometer stijgt weer na de passage van Kirk en het wordt 15 graden. Is de wolf op weg naar Gorcum? Gisteren waren er in de buurt drie meldingen van mensen die meenden dat ze er eentje zagen. 'Hij was weg voor ik het wist'. De meldingen kwamen 's avonds na elkaar uit Arkel, Leerdam en later uit Lexmond. Duidt dat erop dat de wolf er bij ons niks aan vindt en snel terug naar de Utrechtse Heuvelrug gaat? Dan heeft hij toch mooi het Lingebos gemist. Naar het begin van dit kwartaal

Gorinchem (24.279)

Herfst bij ons huis aan de Lingehaven. In de bloembakken bloeien de begonia's nog.
Herfst bij ons huis aan de Lingehaven. In de bloembakken bloeien de begonia's nog.

Vrijdag 11-10-2024

Een onafhankelijke commissie van de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) heeft de rechtstatelijkheid onderzocht van het regeerprogramma van het kabinet Schoof. De conclusie: het programma bevat negen voorstellen die in strijd zijn met de beginselen van de rechtstaat. Daarnaast zijn er maar liefst 28 voorstellen die een risico vormen voor de rechtstaat. De meest prominente schending van de grondwet is het activeren van het noodrecht, zoals bepleit in de paragraaf over asiel en migratie. Dat is volgens de commissie zelfs ‘voorzienbaar misbruik van bevoegdheid’ en daarmee ‘onaanvaardbaar’. Dat oordeel komt juist op tijd, waar het kabinet en de vier coalitiepartijen niet meer dan veertien dagen hebben om een besluit te nemen over het plan van asielminister Faber. Wat gaan zij en Wilders nu doen?

 

Orkaan Milton richtte bij zijn tocht dwars over Florida minder schade aan dan verwacht. Met name de enorme stormvloed waarvoor eerder werd gewaarschuwd, bleef uit. Toch vielen er tot nu toe 18 doden, zitten miljoenen mensen zonder stroom en zal het waterpeil in de rivieren nog dagen blijven stijgen. Men raamt de totale schade die bij verzekeraars kan worden geclaimd tussen de 30 en 50 miljard dollar. Bij Orkaan Helene vielen twee weken geleden 230 doden en raamt men de schade op meer dan 100 miljard dollar, maar die trok dan ook over vijf staten heen. Op het ogenblik is het rustig op de Atlantische Oceaan. Orkaan Leslie draait naar het noordwesten en verpietert. De depressie die eergisteren ontstond bij Guinee-Bissau trok naar de Kaapverden en heeft nu 50 procent kans op cyclonale ontwikkeling.

 

Vandaag wolken, zon, een enkele lichte regenbui. We gaan naar de sportschool en doen boodschappen. Het wordt bijna 15 graden maar Anna heeft het steeds koud. Dus de kachel aan. Ze krijgt 's middags haar vriendin van de Schuttersgracht op bezoek. Vanavond zullen we mosselen eten.

     Er zitten onverklaarbare, hoge concentraties PFAS in de eieren van hobbykippen. Je mag ze niet meer eten. Dat komt door de regenwormen die de kippen eten; die zitten vol PFAS. Hoe komt dat in de regenwormen? Dat weet men niet. Pesticiden in de land- en tuinbouw, neonicotinoïden, blijken niet alleen schadelijk voor bijen en hommels maar ook voor bijna alle vogels. Wat voor krankzinnige wereld hebben we gecreëerd? Naar het begin van dit kwartaal

Gorinchem (24.280)

De komeet Tsuchinshan-Atlas aan de avondhemel. De curve lees je van rechts naar links (beeld: hemel.waarnemen.com)
De komeet Tsuchinshan-Atlas aan de avondhemel. De curve lees je van rechts naar links (beeld: hemel.waarnemen.com)

Zaterdag 12-10-2024

Het was gisteravond redelijk helder. Een goede kans om de komeet Tsuchinshan-ATLAS te zien. Dacht ik. Dus naar Buiten de Waterpoort voor ruim zicht op het westen. Groepjes giechelende en vrolijk blowende jongelui slenteren langs de rivier. De komeet zou laag aan de hemel moeten staan, in de buurt van Venus. Om kwart voor acht zag ik de avondster pas op de stadswal bij de jachthaven. Maar geen spoor van de komeet noch van zijn spectaculair heldere staart. Vanmorgen lees ik op de website van hemel.waarnemen.com: 'Tot 11 oktober is het object in Nederland en België vrijwel onzichtbaar'. Goede voorbereiding is alles. Vanavond heeft hij de grootste helderheid. 'Er is een verrekijker nodig met een apertuur van 15 mm of meer om het object op dat moment waar te nemen'. Maar 'het meest gunstige moment om de komeet te bekijken vanuit onze streken is rond 21 oktober'. OK.

 

Vanmorgen ochtendrood boven de huizen aan de Kriekenmarkt. Het is een bewolkte dag maar blijft droog. Slechts 11,2 graden. We verbazen ons over de grote groepen toeristen die met gidsen over de sluis lopen. Voor de riviercruises is het seizoen nog niet voorbij. Vanavond zal ik opnieuw pogen de komeet te zien op BdW en de stadswal. Hoewel - het is bewolkt. Maar de jacht op Tsuchinshan-ATLAS is geopend.

 

Het ISW bericht dat sterke Russische troepen pogen om zo snel ze kunnen de Oekraïense troepen uit de Koersk-oblast te verjagen voor de winter invalt. Die regio bezetten ze al drie maanden en de Russen willen waarschijnlijk hun troepen daar vrijmaken om ze naar het lange front in de Donbas te sturen. In De Volkskrant signaleerde Arnout Brouwers gisteren een wrede tegenstelling die zich in deze ouderwetse koloniale veroveringsoorlog openbaart: 'terwijl Rusland alles in de strijd werpt om richting zijn doel te kruipen, zijn er volop signalen dat het Westen de moed (en aandacht) voor de oorlog verliest'. Het groene licht geven om eindelijk militaire doelen dieper in Rusland aan te vallen met westerse raketten komt er niet. Rusland lijdt ondertussen astronomische verliezen, zegt Brouwers. Die worden nu geschat op 1.200 soldaten per dag, naast werkelijk enorme materiële verliezen om zijn gestage terreinwinst te boeken. Experts vragen zich af hoelang Rusland dat nog vol kan houden. Maar Poetin gaat zijn doelen in Oekraïne niet opgeven, ook al zijn de kosten om ze te bereiken torenhoog en worden ze steeds hoger. Naar het begin van dit kwartaal

Gorinchem (24.281)

Herfst op het Eind.
Herfst op het Eind.

Zondag 13-10-2024

Op deze zondagochtend geeft het KNMI code geel af tot 12 uur voor zware windstoten in het noorden van het land. Daar vallen ook buien maar bij ons blijft het droog na een lichte bui tussen acht en negen uur. Later in de ochtend vallen er toch steviger buien. De middag brengt korte perioden met zon en het wordt 12 graden. Gisteravond was het bewolkt, dus geen bezoek aan de stadswal om komeet Tsuchinshan-ATLAS te zien. het ziet ernaar uit dat er vanavond weer wolkenvelden zijn.

 

De noordelijke Atlantische Oceaan en de Golf van Mexico zijn weer tot rust gekomen; het orkaanseizoen duurt echter nog tot eind november. Tot dusver waren er 13 tropische stormen en 9 orkanen waarvan 4 zware. Milton was de zwaarste. Gemiddeld zijn er 14 tropische stormen en 7 orkanen, waarvan 3 zware (categorie 3 - 5) in een orkaanseizoen. Het meest actieve seizoen sinds de registratie begon in 1851 is tot op heden 2020 met 30 tropische stormen en 14 orkanen, waarvan 7 zwaar.

 

Wat heb ik de laatste tijd gelezen? Een huiveringwekkende roman van de Ierse schrijver Paul Lynch, 'Lied van de profeet' (Ned. vert. Prometheus, 2024), waarin een oorlog uitbreekt onder een extreemrechts bewind in een Europees land. De impact van het boek is groot, het bleef een week door mijn gedachten spoken. Daarna een leuker boekje, het essay 'De mens, de machine & de therapeut' (botuitgevers, 2024) van de filosoof Hans Schnitzler, dat verscheen ter gelegenheid van de Maand van de Geschiedenis. Een citaat (met instemming): 'Op zoek naar echtheid in het innerlijk eindigt de mens aan de rand van een gapende leegte. (...) De hoop ergens diep in je binnenste op een authentieke kern te stuiten, is ijdele hoop die zogeheten life coaches en zelfhulpgoeroes geen windeieren legt, maar die vooral tot navelstaarderij leidt en een overspannen drang om jezelf te onderscheiden' (blz. 40).

     De leegte inspireert, want vandaag begin ik met een boek van een van de beter schrijvende natuurkundigen, Sten F. Odenwald, 'Patterns in the Void' (Westview Press, 2002). met als ondertitel 'Why nothing is important'. Kijk, dat hoor ik graag. Een jaar of wat terug las ik met waardering zijn overzicht 'Astrophysics. Knowledge in a Nutshell' uit 2019. Ook hier een citaat uit het eerstgenoemde boek, niet van hemzelf maar van Einstein: 'Space-time does not claim existence on its own but only as a structural quality of the field'. Dus als er geen veld is, dan is er geen ruimtetijd. Dat klinkt simpel maar is het niet, want wat is er dan buiten dat veld? Niets. Leegte. Ik kon uitvinden dat het staat in zijn boek uit 1952 'Relativity: The Special and the General Theory (Methuen, London, 1952), p. 155. De vertaling in het Nederlands ervan werd in 1978 uitgegeven als Aula Pocket door uitgeverij Het Spectrum en staat nota bene in mijn kast. Naar het begin van dit kwartaal