Logboek 2021/1 Coronawinter in Gorcum

De stijging van de wereldwijde CO2-uitstoot vóór en tijdens de corona-pandemie (bron: Global Carbon Project)

Maandag 22-02-2021

De corona-pandemie maskeert in zekere mate dat klimaatverandering gewoon doorgaat. Sommigen denken dat door de economische crisis, die met de pandemie gepaard gaat, de snelheid van opwarming afremt. Minder productie, minder transport, minder uitstoot. Dat is zeker het geval. In de eerste zes maanden van vorig jaar is de wereldwijde CO2-uitstoot met 8,8 procent gedaald ten opzichte van dezelfde periode in 2019. Volgens het KNMI leidt de afname in CO2-uitstoot niet tot een afname van CO2-concentraties in de atmosfeer, die een belangrijke oorzaak zijn van de klimaatverandering. Het leidt hooguit tot een wat minder snelle stijging, maar neemt wel steeds toe, zoals uit het bovenstaande schema van Global Carbon Project blijkt. Dat is het saldo van uitstoot (sources) en neerslag en sequestratie (sinks). De opwarming van de wereld gaat dus ongehinderd verder, maar door de pandemie wordt de klimaat-urgentie minder gevoeld.

     (Terzijde: zelfs als de CO2-uitstoot volledig zou stoppen, dan gaat de opwarming van de aarde ook door. Het ingewikkelde proces van global warming is nog ver van een nieuw evenwicht af. Het instellen daarvan duurt nog honderden jaren). 

     Juist vandaag levert ons land een belangrijke bijdrage aan verder onderzoek in de atmosfeer. Een Nederlands instrument voor de klimaatsatelliet PACE is klaar voor transport naar NASA in de VS. PACE staat voor Plankton, Aerosol, Cloud, ocean Ecosystem. De lancering kan in 2022 plaatsvinden. Met het SPEXone-instrument hopen wetenschappers meer kennis te krijgen over de grootste onzekerheid die er nog altijd is in het klimaat: de rol van wolken en met name aerosolen in de atmosfeer. Sommige aerosolen warmen de aarde op, andere koelen juist af. Het netto-effect is afkoeling, maar in welke mate? Dat is niet goed bekend, en dat geeft onzekerheid in de verschillende klimaatmodellen. Met de resultaten van SPEXone zullen de  modellen straks beter de toekomstige opwarming kunnen aangeven. Ik dacht altijd dat hoe minder de aerosolen afkoelen, hoe beter de modellen voorspellen. Dat is misschien ook wel zo, maar de klimatologen zijn daarentegen benauwd dat, door een veel grotere netto afkoeling, de aerosolen eigenlijk de omvang en de ernst van global warming maskeren. Dan warmt de aarde sneller op dan we denken. In dat geval moeten we nog veel meer ons best doen om de uitstoot van broeikasgassen terug te brengen.

     De Nederlandse wetenschappers zijn blij dat er weer contact en samenwerking is met NASA. Onder Trump was dat sterk afgenomen. De ex-president wilde dat NASA geen klimaatonderzoek meer zou doen, alleen onderzoek van het heelal en bemande ruimtevluchten. Hij heeft tot drie maal toe gepoogd de ontwikkeling van de PACE-satelliet tegen te houden.

Een volgende zachte lentedag. We zijn vroeg op en doen separaat onze boodschappen. Daarna komt de verwarmingsmonteur. Hij stelt vast dat de membraan van het expansievat inderdaad volledig weg is. Daar zijn we mooi op tijd bij, dankzij een tip van lezer Jacques in het Gastenboek. Van je lezers moet je het hebben, dank Jacques!

De dagelijkse coronacijfers brengen onvoldoende duidelijkheid. Het aantal nieuwe besmettingen is een weekend-uitslag, lager dan door de week, maar het ligt boven het weekgemiddelde. Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 4217 nieuwe bevestigde coronabesmettingen gemeld. Dat zijn er 484 minder dan gisteren. De ziekenhuizen stijgen weer, de IC's zelfs flink. 32 Covid-patiënten overleden. Gisteren waren dat er nog 17. In Gorcum hadden we 11 nieuwe besmettingen (6 meer dan gisteren).

     Het aantal vaccinaties tot op heden staat op 1.014.290 (berekend) c.q. 806.744 (gemeld). De vaccinatiegraad beloopt nu 4.47% (1e prik) c.q. 1.33% (2 prikken). 

     Het kabinet staat voor een dilemma, zeggen de ministers De Jonge en Grapperhaus. Dat begrijp ik: de rek in de samenleving is eruit, roepen velen, maar de pandemie wil van geen wijken weten. 'Het akelige is dat we niet kunnen zeggen dat het virus en alle mutanten overwonnen zijn', zegt Grapperhaus. De avondklok zal met 3 weken verlengd worden, zo is uit het Catshuis gelekt, maar ook gaan de middelbare scholen deels open en de kapperszaken. In het VK gaat men ook versoepelen. Morgen weer een persconferentie. Naar het begin van dit kwartaal