Logboek 2024/2 Voorjaar, 2 oorlogen

De Voyagers 1 en 2. Let op dat kleine zonnestelseltje waar ze vandaan komen.(Beeld: NASA)

Dinsdag 23-04-2024

Ik had het bericht over het hoofd gezien, maar op 5 april jl had NASA weer contact met de Voyager 1. Afgelopen zaterdag 20 april kreeg men van onze verste ruimtesonde voor het eerst sinds het contact vijf maanden geleden wegviel een update van zijn operationele en technische status. NASA zond in maart een signaal naar de sonde dat het flight data system (FDS) moest opporren om een compleet overzicht van zijn geheugeninhoud terug te sturen. Men vond op één chip een 'glitch' (hapering), die werd veroorzaakt door een beschadigde code die 3 procent van het geheugen betrof. Mogelijk was de chip getroffen door een met bijna lichtsnelheid rondzwermend deeltje. Helaas maakt het de wetenschappelijke informatie onleesbaar. Hoewel men dus nog geen bruikbare wetenschappelijke informatie binnen kreeg, was dit wel voor het eerst dat er weer begrijpelijke informatie over de toestand van de boordsystemen de sonde overgeseind werd. NASA-ingenieurs proberen nu op afstand het stuk beschadigde code binnen het geheugen te verplaatsen en te isoleren. Alleen al het overzenden van instructies naar de sonde vergt 22,5 uur.  De komende weken gaat men de software van het FDS aanpassen, zodat de wetenschappelijke gegevens weer bereikt en overgeseind kunnen worden. Lijkt me een kras staaltje.

     De Voyager 1 werd in 1977 gelanceerd en bevindt zich nu buiten het zonnestelsel op 24,3 miljard kilometer afstand. Met de Voyager 2, ook gelanceerd in 1977 en nu op 20,4 miljard kilometer afstand, is nog steeds goed contact, maar die had in 2010 eveneens een verbindingsstoring. Die kon NASA oplossen door hem drie weken in een soort 'spaarstand' te houden. De verwachting is wel dat de nucleaire krachtbronnen van beide sondes het in de komende jaren zullen laten afweten. Dan gaan ze in volledige radiostilte voort op hun eindeloze tocht door de interstellaire ruimte.

Het is niet mis, de Russische hybris. De Russen vallen niet alleen soevereine landen aan, ze annexeren ook beroemde personen. De ambassade van de Russische Federatie in Duitsland beweerde gisteren op FB - het was de 300ste geboortedag van Immanuel Kant - dat de filosoof een Rus was. Kant, een van de grote denkers van de Verlichting, werd op 22 april 1724 geboren in Königsberg in Oost-Pruisen. Tegenwoordig heet de stad Kaliningrad, de hoofdstad van de Russische enclave tussen Polen en Litouwen. In 1758 bezetten de Russen de stad voor vijf jaar lang en Kant moest als alle burgers in de stad trouw zweren aan de tsaar. Dat deed hij. Toen Kant in 1804 overleed waren stad en regio alweer decennia onderdeel van Pruisen. 'Heute wird Kant in ganz Russland und insbesondere im Gebiet Kaliningrad nicht nur als einer der zentralen Denker der Aufklärung, sondern auch als Landsmann geehrt', schrijft de ambassade. Ik vrees dat dat erg tegenvalt.

Nog zo'n koude dag - een graad of elf - met overigens veel zon. Nog steeds de blokkade van de straalstroomlus. Vandaag eindeloos mooie orgelmuziek van Bach door de grote Albert Schweitzer op de cd-speler. Veel groepen toeristen van riviercruiseschepen lopen over de sluis. Naar het begin van dit kwartaal