Logboek 2019/1 Winter in Gorinchem

Ochtendwandeling over de wallen, langs de Merwede.

Zaterdag 19-01-2019

De eerste dag van de vorstperiode, die wel eens tot het einde van de maand kan duren. En de eerste, goddelijke dag van een stralend zonnig weekeinde. Na een laat ontbijt gaan we erop uit, de wallen over. De zon schittert op de rivier en veerboten varen af en aan (foto hierboven). We lopen over Buiten de Waterpoort. Het water stroomt in snelle kolken en draaiingen voorbij. Laag is de waterstand niet meer. Van de week is één schuif in de Haringvlietkering permanent open gegaan. Het 'kierbesluit'. Niet dat de rivier daardoor sneller stroomt, maar er is wel kans op de terugkeer van zalm, zeeforel en steur.

     We lopen door naar het strandje en dan terug langs het bijna voltooide gruwelhotel van horeca-ondernemer Berry Voet. Sinds hetj voorjaar ben ik hier niet meer geweest. Het rare hekwerk op de bovenste etage van het architectonische gedrocht blijkt nu de kleur van babypoep te hebben. Snel verder lopen over de zuidelijke en westelijke wallen.

     De vestingwallen vormen de gelegenheid om vele bekende stadgenoten tegen te komen, allemaal net als wij aan de wandel. Aan een aantal bomen hangen de portetten van burgers met bloemen, die hun onbekrompen opvattingen uitventen in het kader van het Tolerantiepad, door sommigen ook het Pad van de IJdelheid genoemd. Bij de Canse Poort slaan we rechtsaf, de stad in en dan kom je onvermijdelijk langs Boekhandel De Mandarijn. Daar ligt het nieuwe boek van de Britse historicus Peter Frankopan 'De Nieuwe Zijderoutes. Het Heden en de Toekomst van de Wereld' (Spectrum, 2018) er duidelijk op te wachten tot ik langskom en het koop. Ik voel zoiets altijd haarfijn aan. Daarna  lopen we door naar de Langendijk om bij bakkerij/luncroom Sweet Ima koffie te drinken (foto hier) en een zuurdesembrood mee nemen.

De Gordiaanse knoop in het VK. Maandag moet Theresa May in het Lagerhuis haar plan B voorleggen. De stemming daarover zal op 29 januari zijn. Gisteren heeft ze aan het eind van de dag een belrondje gehad met Europese leiders, aldus The Telegraph. Merkel, Macron,  de Ierse minister-president Leo Varadkar (belangrijk vanwege de backstop) en Rutte. De leiders reageerden volgens de krant er vol ongeloof op. Ze bracht niks nieuws, aldus de zegslieden, en wilde alleen praten over de Ierse grens en de backstop - een probleem waar geen oplossing voor is. Sommigen denken dat ze vooral uitstel wil van 29 maart, de Brexit-datum. Komt tijd, komt raad.

     Er staat dit weekeinde een goede analyse van columnist Bert Wagendorp in De Volkskrant. Hij schrijft dat je de Brexit niet los zien van de klassensamenleving die Groot-Brittannië is.

'De Brexit is vooral georkestreerd door Conservatieven als Boris Johnson, Bernard Jenkin en Jacob Rees-Mogg. Rijke upper middle class-types, die van de gevolgen van de Brexit geen enkele last zullen hebben – de City-bankier Rees-Mogg al helemaal niet, omdat hij twee van zijn investeringsfondsen in EU-lid Ierland heeft gevestigd.'

Er zijn er wel meer te noemen denk ik, en het is ingewikkelder. Denk aan de rechts-populisten als Nigel Farage en aan de verstarde houding van Jeremy Corbyn en zijn Labour. Toch is het waar dat de tegenstellingen tussen arm en rijk in het VK altijd veel scherper lagen dan in West-Europa. Herinner je dat een op de vijf mensen in het VK onder de armoedegrans leeft. John Harris, gerespecteerd columnist voor The Guardian, omschreef de Brexit vorige maand als 'een nieuw hoofdstuk in de klassenstrijd’.

     Wagendorp vervolgt en benoemt de schuldigen:

'Een rijke, rechtse en neoliberale bovenlaag die Groot-Brittannië wil omvormen tot een radicaal paradijs van de vrije markt dat zelfs Margaret Thatcher in haar mooiste dromen voor onmogelijk had gehouden. Daarvoor moet de status quo eerst worden gesloopt, volgens de theorieën van voormalig Trump-adviseur Steve Bannon. En daarvoor was in het referendum eerst de hulp van de working classes nodig – voor die als kanonnenvoer naar de economische slachtbank kunnen worden gevoerd.'

     Het is waar: ongebreideld kapitalisme heeft de samenleving altijd uit zijn evenwicht gebracht. Een les die iedere generatie kennelijk opnieuw moet leren. Misschien maken we wel het einde mee van het wrede en asociale Angelsaksische model; dat zou mooi zijn.  Terug naar boven